شفافیت در شوراها!
متن چاپ شده در دو هفته نامه ی خجسته 30 شهریور 1392
-----------------------------------------
شوراها جایگاه تجلی خواست و اراده ی مردم به شمار می روند و اعضای آن به طور مستقیم از سوی مردم برای اداره ی شهر و سامان بخشی به امور و اشراف و نظارت بر عملکرد مجریان، انتخاب می شوند و به نمایندگی از طرف شهروندان، نسبت به تمشیت امور و حُسن اجرای برنامه ها و طرح ها اقدام می کنند. بنابراین شوراها تجلی عینی خواست و اراده ی شهروندان به حساب می آیند[1].
نکته ای که بیان آن ضرورت دارد این است که در عرصه ی فعالیت های اجتماعی و خدمات شهری، باید نگاهی دراز مدت به امور داشت. به بیان واضح تر متأسفانه در بسیاری از عرصه های اجتماعی و خدماتی، بسیاری از افراد نگاه مقطعی و دوره ای به امور دارند و تنها به این مسئله می اندیشند که در دوره ی خدمت خود نهایت خدمات و امکانات را ارائه دهند، فارغ از این که بسیاری از امور که با نگاه دوره ای ارائه می گردند در طول زمان دچار ناکارآمدی و عدم فایده و در برخی موارد حتی موجبات ضرر را برای مردم فراهم می آورد. لذا اگر در عرصه ی خدمات اجتماعی و شهری، اعضای شورای شهر و شهردار، با نگاهی دراز مدت به محیط شهری، به برنامه ریزی و ارائه ی خدمات اقدام نمایند، در راه رسیدن به جامعه ای پایدار که در آن نقش و سهم آیندگان نیز مد نظر قرار می گیرد، ادا خواهد شد. باید توجه داشت که "پایدار" بودن یک مسئله با توجه به شرایط و امکانات موجود و نگاه به نیازهای آیندگان در رابطه با آن موضوع تعریف می گردد. به عنوان مثال در سازه های عمرانی باید با توجه به شرایط و امکانات در دسترس و البته با توجه به نیازهایی که آیندگان در رابطه با این سازه ها خواهند داشت به احداث آن ها همت گمارده شود.
مسئله ی اساسی در اداره ی امور شهری این است که ما در این فرآیند نگاهی عمل گرا، مبتنی بر تخصص، لحاظ کردن منافع اکثریت مردم، و شناخت خوب از مشکلات شهر و شهروندان به امور داشته باشیم و این امر تنها با حاکمیت اخلاق و قانون در زندگی فردی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ما امکان پذیر خواهد بود؛ لذا توجه به اخلاقیات و قانون از ضروریات در عرصه ی فعالیت اجتماعی است و تلاش ما باید در راستای توسعه ی زیست اخلاقی و حاکمیت قانون در جامعه باشد. در ضمن، اخلاق و قانون باید بر بستری از دانش و تخصص به‌کار گرفته شوند. هم‌چنین از آن‌جا که شوراهای اسلامی شهر و روستا تجلی مشارکت مردم هستند، باید رویه‌ای شفاف در مقابل مردم در پیش بگیرند.
عدم شفافیت شورا در برابر مردم عواقب بسیار ناگواری را به دنبال خواهد داشت که در نهایت به ناکارآمدی شوراها خواهد انجامید. در ادامه به برخی نتایج ادامه ی این روند در جامعه می پردازیم:
- عدم عنایت به تولید و غلبه ی دلالی و رانت خواری و رشوه در سطوح مختلف
- عدم شکل گیری فرد صاحب حقوق، شهروند موظف و مسئول و عدم احساس تعلق به شهر و ترجیح روابط خونی به روابط انجمنی و شهری
- احساس بی قدرتی و تماشاچی بودن در بین افراد جامعه در هر سطح و لایه ای
- فقدان نقد قانونمند و مستند، و نقدگریزی مفرط و ... (پیران، بی تا: 85[2])
این موارد و بسیاری موراد دیگر را می توان ذکر نمود که در نتیجه ی عدم شفافیت در عملکرد و اطلاع رسانی شوراها بروز و ظهور خواهند نمود، لذا ضروری می نماید که تمامی شوراهای محترم شهرها و روستاها در راه شفاف سازی رفتارهای خود در جایگاه شورا تلاش نمایند.